AQSh, Shveytsariya, Yaponiya, Germaniya va boshqa mamlakatlardan kelgan xalqaro astronomlar jamoasi kelib chiqishi noma’lum bo‘lgan qadimiy kvazarlarni topdi. Ular Katta portlashdan ko'p o'tmay paydo bo'ldi. Tadqiqot Astrophysical Journal (TAJ) ilmiy nashrida chop etildi.
Kvazar – bu juda yorqin galaktik yadro bo'lib, uning markazida faol supermassiv qora tuynuk joylashgan. Qora tuynuk tevarak-atrofdagi gaz va changni yutganda, u katta miqdorda energiya chiqaradi, bu esa kvazarni koinotdagi eng yorqin jismlardan biriga aylantiradi. Kvazarlar Katta portlashdan bir necha yuz million yil o'tgach kuzatilgan va bu jismlar qanday qilib qisqa vaqt ichida shunchalik yorqin va massiv bo'lib qolishi sirligicha qolmoqda.
Jamoa Jeyms Uebb kosmik teleskopidan (JSWT) 13 milliard yildan ortiq orqaga nazar tashlash uchun foydalangan. Olimlar beshta kvazarni topdilar, ular o'z turidagi eng qadimgi ob'ektlardan biri bo'lib chiqdi. Bundan tashqari, ular kosmosning bo'sh hududlarida va juda ko'p materiyaga ega emaslar.
Ushbu kvazarlarning yoshi 13 milliard yildan oshgan va Katta portlashdan 600-700 million yil o'tgach shakllangan. Supermassiv qora tuynuklar Quyoshdan milliard marta kattaroq va trillion marta yorqinroq kvazarlarni quvvatlaydi. Olimlarning fikriga ko'ra, bu kvazarlarning ovqatlanadigan hech narsasi bo'lmasa, qanday qilib bunchalik katta hajmga yetishi aniq emas. Astronomlar keyingi tadqiqotlar orqali erta tongda kvazarlarning kelib chiqishi sirini ochishga umid qilishmoqda.