Kertin universitetining avstraliyalik olimlari qadimgi Marsda issiq suv mavjudligiga dalil topdi. Tadqiqot Science Advances (SciAdv) ilmiy jurnalida chop etildi. Jamoa buni 2011-yilda Sahroi Kabir cho‘lida topilgan NWA7034 mars meteoritini o‘rganish chog‘ida aniqladi.
Uning silliq qora yuzasi tufayli bu begona mineral «Qora go'zallik» nomini oldi.
«Qora go'zallik»ning yoshi 2 milliard yil. Biroq, tadqiqotchilar uning ichida 4,45 milliard yilga oid yana ham qadimiy tsirkon donasini topdilar. Jamoa nano-miqyosda tasvirlash va spektroskopiya yordamida tsirkon parchalaridagi o‘ziga xos elementlarni aniqladi, bu ularga qo‘shimchalarning kimyoviy tarkibini aniqlash imkonini berdi. Ular orasida temir, alyuminiy, itriy va natriy bor.
Ularning mavjudligi Qizil sayyorada gidrotermal teshiklar mavjudligidan dalolat beradi.
«Ushbu elementlar tsirkon 4,45 milliard yil oldin paydo bo'lganda qo'shilgan, bu Marsdagi dastlabki magmatik faollik davrida suv borligini ko'rsatadi», – deya ta'kidladi jamoa.
Avvalgi tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, 4,1 milliard yil avval Mars daryolar, ko'llar va hatto dengizlarga ega bo'lgan nam sayyora edi. Biroq, 2 milliard yil o'tgach, quyosh radiatsiyasi ta'sirida atmosfera tez sovib ketishi tufayli dunyo butunlay qurib ketdi.