O‘zbekistonda korruptsionerlarning ochiq reestri tashkil etilishi va ularga nisbatan ayrim taqiqlar kuchga kirishi kerak. Ammo bu masala bo'yicha qonunchilik bir necha yillardan beri kechiktirildi. Bu haqda Korrupsiyaga qarshi kurash agentligi direktori Akmal Burhonov fikr bildirdi va qonun loyihasi shu oy oxirida parlamentga taqdim etilishini aytdi.
2023-yilda O‘zbekistonda korrupsiyada aybdor deb topilgan 566 nafar shaxs davlat mehnatiga qayta qabul qilingan va korruptsiya jinoyatlarini qayta sodir etgan. Bu haqda deputat Umida Rahmonova 10-sentabr kuni bo‘lib o‘tgan Qonunchilik palatasining majlisida ma’lum qildi.
Rahmonova bunday holat hali korrupsiyada aybdor deb topilgan shaxslarning davlat reestri tashkil etilmagani oqibati ekanini ta’kidladi va yig‘ilishda hisobot bergan Korrupsiyaga qarshi kurashish xizmati direktori Akmal Burhonovdan bu holat qachon bo‘lishini so‘radi registratsiya ishga tushiriladi.
Prezidentning 2021-yil 6-iyuldagi qarori bilan korruptsionerlarning ochiq elektron reestrini yuritish belgilandi. Farmonga ko‘ra, 2021-yil 1-oktabrga qadar tegishli qonun loyihasi Prezident Administratsiyasiga taqdim etilishi kerak.
Janob Akmal Burhonovga ko‘ra, birinchi qonun loyihasi 2022-yil boshida ishlab chiqilgan, yaqinda vazirlik va idoralar bilan kelishilgan va joriy yil boshida Prezident hukumatiga taqdim etilgan.
“Ammo hukumat ikkiga boʻlingan va milliy tajribadan kelib chiqqan qoʻlga vaziyatni yaxshilash vazifasi yuklangan. Biz missiyalarga yetib boramiz va kun tartibini yaxshiladik. Yaqin kunlarda biz mart oyidagi imtihonning navbatdagi variantini Prezident Administratsiyasi Qonunchilik palatasiga kiritishni tashkil qildik. Shu fikrning oxirigacha zerikarli go‘sht yeyishingiz uchun shu kunni ko‘ramiz”. – dedi Korrupsiyaga qarshi kurash agentligi direktori.
Burxonov 2021-yil dekabrida boʻlib oʻtgan tadbirda korruptsionerlarni roʻyxatga olish toʻgʻrisidagi qonun “ayrim idoralarning qarshiligi” tufayli “kechiktirilgan”ini aytdi.
Prezident farmoniga ko‘ra, reestrga kiritilgan shaxslarga quyidagilar taqiqlanishi kerak:
- davlat xizmatchisiga qabul qilinganligi va davlat tomonidan mukofotlanganligi;
- saylanadigan va tayinlanadigan lavozimlarga nomzodlar ko‘rsatadi;
- jamoat kengashlari va davlat organlarining tarmoqlararo organlari a’zolari;
- davlat xaridlari va davlat-xususiy sheriklik kelishuvlarida ishtirokchi (ijro etuvchi) sifatida tadbirkorlik faoliyatida ishtirok etishi; davlat aktivlarini xususiylashtirish bilan bog‘liq tender va tenderlarda ishtirok etish;
- 50% dan ortig'i davlat hissasiga to'g'ri keladigan davlat tashkilotlari va ta'lim muassasalarida rahbarlik lavozimlarida ishlash.
Yana bir bor ta’kidlaymizki, yuqoridagi qonun loyihasi bilan bir qatorda davlat xizmatchilarining mol-mulki va daromadlarini deklaratsiyalash to‘g‘risidagi qonun loyihasi ham ko‘p yillardan beri kechiktirilib kelinmoqda.
Prezident qaroriga ko‘ra, davlat xizmatchilarining daromadlari va mol-mulkini deklaratsiyalash 2022-yil 1-yanvardan boshlanadi. O‘shanda Akmal Burhonov: “Deklaratsiya boshlanganidan keyin har bir amaldorning qancha mulki borligi hammaga ayon bo‘ladi”, degan edi.