Lids universitetining britaniyalik olimlari joriy asrning oxiriga kelib, iqlim o‘zgarishi tufayli Yerdagi mo‘tadil tropik o‘rmonlarning uchdan ikki qismidan ko‘prog‘i yo‘q bo‘lib ketishi mumkinligini aniqladi. Tadqiqot Earth Future (EF) ilmiy jurnalida chop etildi.
Mo''tadil tropik o'rmon – salqin, nam iqlimi bo'lgan o'rmon turi. Ularda ignabargli va keng bargli turlar ustunlik qiladi. Bunday oʻrmonlar Shimoliy, Janubiy va Markaziy Amerika, Yevroosiyo, Afrika, Janubi-Sharqiy Osiyo va Okeaniyada uchraydi. Rossiyada mo''tadil yomg'irli o'rmonlar Baykal ko'lini o'rab oladi va Oxotsk, Kaspiy va Qora dengiz sohillarida ham uchraydi.
Mo''tadil tropik o'rmonlar Yerdagi umumiy o'rmonlar maydonining atigi 1% ni tashkil qilsa-da, bu hududlar biologik xilma-xillik va ekotizimlarni saqlash uchun muhimdir.
Tadqiqotchilarning prognozlariga ko'ra, eng pessimistik stsenariyda 2100 yilga kelib dunyoning mo''tadil o'rmonlarining 68 foizi yo'qoladi. Ayrim mintaqalarda ularning maydoni 90 foizga qisqaradi. Agar iqlim o'zgarishini sekinlashtirish mumkin bo'lsa, yo'qotish atigi 9% ni tashkil qiladi.
“Bizning tadqiqotlarimiz shuni ko'rsatadiki, agar iqlim o'zgarishini sekinlashtirish uchun qo'limizdan kelganini qilsak, dunyodagi mo''tadil tropik o'rmonlarni saqlab qolish uchun hali ham kech emas. Umid qilamizki, bizning tadqiqotimiz iqlim o'zgarishiga eng kam yoki eng zaif bo'lgan va o'rmonlarni qayta tiklash imkoniyati mavjud bo'lgan hududlarni aniqlash orqali mo''tadil tropik o'rmonlarni saqlashga hissa qo'shadi.